Brzina i ravnoteža kemijskih reakcija

3.1.Brzina kemijske reakcije

Fotografija prikazuje epruvetu u kojoj se nalazi prozirna tekućina, klorovodična kiselina. Na dnu se nalazi pločica cinka, na stjenkama pločice vide se mjehurići, pojava potvrđuje reakciju klorovodične kiseline i cinka.
Reakcija cinka i klorovodične kiseline
Grafikon: Prosječna brzina kemijske reakcije

Red reakcije

v = k\cdot c(\textrm{A})^n

n = 0; reakcija nultog reda
n = 1; reakcija prvog reda
n = 2; reakcija drugog reda

Reakcija nultog reda

\ce{\textrm{A} → \textrm{produkti}}

v = k\cdot c(\textrm{A})^0

reakcija nultog reda, n = 0

(brzina ne ovisi o koncentraciji tvari A)

Reakcija prvog reda

\ce{\textrm{A} → \textrm{produkti}}

v = k\cdot c(\textrm{A})^1

reakcija prvog reda, n = \pu{1}

(brzina reakcije ovisi o koncentraciji tvari A)

Reakcije drugog reda

\ce{\textrm{A + B} → \textrm{produkti}}

reakcija drugog reda, n = \pu{2}

v = k\cdot c(\textrm{A})^{1}\cdot c(\textrm{B})^1

\ce{2\textrm{A} → \textrm{produkti}}

reakcija drugog reda, n = \pu{2}

v = k\cdot c(\textrm{A})^2

1 / 4
Fotografija prikazuje grafikon s tri grafa različite boje, crveni, zeleni, plavi, grafovi su označeni velikim tiskanim slovima A, B, C. Crveni graf A je silazni, zeleni graf B je uzlazni, plavi graf C je blago uzlazni. Grafovi prikazuju brzinu kemijske reakcije (plavi), brzinu trošenja reaktanata(crveni graf) i brzinu nastajanja produkata (zeleni).
Grafikon: Brzina kemijske reakcije, brzina trošenja reaktanata i brzina nastajanja produkata
Grafikon: Početna brzina kemijske reakcije
Grafikon: Trenutna brzina kemijske reakcije

3.2.Čimbenici koji utječu na brzinu kemijske reakcije

Fotografija prikazuje dvije laboratorijske čaše, u obje čaše se nalazi tekućina bijele boje, sastoji se od razrijeđene klorovodične kiseline i vapnenca različite teksture. U prvu čašu je dodan vapnenac u prahu, u drugu komadić vapnenca. Radi veće površine vapnenca u prahu i razrjeđene klorovodične kiseline reakcija je burnija u prvoj čaši.
Reakcija razrijeđene klorovodične kiseline i vapnenca
Fotografija prikazuje trodimenzionalni prikaz mehanizma djelovanja enzima i supstrata, enzim je prikazan naranđastom a supstrat plavom bojom. Model izgleda kao trodimenzionalni puzzl, na slici se vidi aktivno mjesto, udubina u enzimu u koju ulazi supstrat.
Shematski prikaz mehanizma djelovanja enzima

3.3.Ravnoteža kemijskih reakcija

Fotografija prikazuje grafikon s dva grafa, crveni, plavi. Crveni, uzlazni graf prikazuje ravnotežu koncentracije produkta dok plavi, silazni graf predstavlja ravnotežu koncentracije reaktanta. Dijagram prikazuje promjene koncentracije reaktanata i produkata.
Grafički prikaz ovisnosti promjene koncentracije reaktanata i produkata u ovisnosti o vremenu

3.4.Čimbenici koji utječu na pomak kemijske ravnoteže

Fotografija prikazuje grafikon s dva grafa, crveni, plavi. Crveni, uzlazni graf prikazuje ravnotežu koncentracije produkta dok plavi, silazni graf predstavlja ravnotežu koncentracije reaktanta. Dijagram prikazuje promjene koncentracije reaktanata i produkata.
Grafički prikaz ovisnosti promjene koncentracije reaktanata i produkata u ovisnosti o vremenu
Dodavanjem kloridnih iona, ružičasta boja otopine mijenja se u plavu
Dodavanjem kloridnih iona, ružičasta boja otopine mijenja se u plavu
Promjena ravnoteže u otopinama \(\ce{[Co(H2O)6]Cl2}\) pri zagrijavanju (lijevo) i hlađenju (desno).
Promjena ravnoteže u otopinama \ce{[Co(H2O)6]Cl2} (aq) pri zagrijavanju (lijevo) i hlađenju (desno).